Việc bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển khoa học, công nghệ, sự phát triển kinh tế và xã hội của mỗi quốc gia và của cộng đồng quốc tế. Việc bảo hộ quyền SHTT cũng tác động mạnh mẽ đến vấn đề bảo vệ quyền con người ở hai khía cạnh.

Bảo hộ quyền SHTT một mặt là nhằm bảo vệ các quyền cơ bản, là những quyền tự nhiên vốn có của con người như quyền sở hữu, quyền tự do sáng tạo và được hưởng những thành quả từ kết quả của họat động sáng tạo. Mặt khác, việc bảo hộ quyền SHTT một cách không phù hợp có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các quyền cơ bản của con người như quyền được bảo vệ sức khỏe, quyền được tiếp cận với các tri thức của nhân loại... Vì vậy cần thiết lập một hệ thống SHTT phù hợp, đảm bảo cân bằng lợi ích giữa người nắm độc quyền các đối tượng SHTT và lợi ích của xã hội, một mặt thúc đẩy sự sáng tạo, mặt khác có thể bảo vệ được một cách tốt nhất các quyền cơ bản của con người. Đó cũng là mục tiêu mà các hệ thống pháp luật SHTT hướng tới nhưng cũng là vấn đề rất phức tạp và khó thực hiện trên thực tế. Bài viết này sẽ tập trung vào hai nội dung: (i) phân tích mối tương quan giữa việc bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và vấn đề bảo vệ quyền con người; (ii) phân tích các biện pháp được pháp luật quy định nhằm hạn chế tác động tiêu cực, phát huy những tác động tích cực của việc bảo hộ quyền SHTT đến các quyền cơ bản của con người.

Xem chi tiết